شرکت‌های بورسی و سایر موسسات موظف هستند که آخرین وضعیت صورت مالی فعالیت‌های خود و نحوه فعالیت شرکت را در دوره‌های زمانی خاص با ارائه گزارشی به سهامداران و سرمایه‌گذاران اطلاع دهند.
این گزارش‌های مالی باید طبق چارچوب خاصی با بهره‌گیری از اصول حسابداری و رعایت استانداردهای لازم به صورت دقیق و جامع توسط کارشناسان حسابداری و نرم‌افزاری حسابداری تهیه و تنظیم شوند و به تایید مدیران شرکت برسد.
در این مطلب قصد داریم توضیحاتی درباره انواع صورت های مالی و هدف از ارائه این گزارشات مالی بیان کنیم.
صورت‌های مالی چیست؟
صورت‌های مالی شامل مجموعه‌ای از داده‌های مالی یک شرکت تجاری و خدماتی در یک دوره خاص است که برآیند و تجریه و تحلیل آنها اطلاعاتی درباره وضعیت درآمد، ترازنامه، میزان سود و زیان و جریان نقدینگی را به مدیران شرکت ارائه می‌دهد.
گزارش‌هایی که با استفاده از انواع صورت های مالی استخراج می‌شود به مدیران یک شرکت کمک می‌کند که وضعیت مالی شفاف و روشنی از واحد تجاری یا شرکت خود در یک زمان یا دوره خاص داشته باشند و با تکیه بر آنها برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای سرمایه‌گذاری و افزایش اعتبار انجام دهند.
معرفی انواع صورت های مالی اساسی
صورت‌های مالی یک شرکت یا موسسه از نظر میزان سرمایه و دارایی اغلب توسط حسابداران مالی و با توجه به اصول حسابداری و نرم‌افزارهای حسابداری محاسبه می‌شود تا توسط مدیران مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد. از این روز طبق استانداردهای حسابداری بین‌المللی انواع صورت‌های مالی اساسی به شرح زیر هستند.
صورت وضعیت سود و زیان
صورتحساب سود و زیان یکی از انواع صورت های مالی حسابداری است که اغلب در پایان یک فصل یا سال مالی تهیه می‌شود. این نوع گزارش‌ها نتیجه فعالیت و عملکرد یک شرکت تجاری را براساس میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان اندازه‌گیری می‌کند.
براین اساس در این گزارش اطلاعات مربوط به چگونگی کسب درآمد و هزینه‌های شرکت منعکس می‌شود.
صورت جریان وجوه نقدی
صورت جریان وجوه نقدی یکی دیگر از انواع صورت های مالی است که در این گزارش جزییاتی از میزان نقدینگی که برای فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در جریان بوده است را ارائه می‌دهد.
همچنین داده‌های کلی مربوط به تمام ورودی‌های نقدی و وجوه خروجی نقدی یک شرکت را در یک دوره زمانی مشخص برآورد می‌کند بر این اساس صورت جریان وجوه نقدی برای سرمایه‌گذاران، تحلیلگران مالی، فعالان بازار بورس و مدیران شرکت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
با این نوع صورت مالی می‌توان جریان ورود و خروج پول را ارزیابی کرد و برای سرعت گردش مالی شرکت برنامه‌ریزی لازم را داشت. همچنین با این صورت مالی مشخص می‌شود که شرکت برای چه اموری سرمایه‌گذاری بیشتری کرده است و میزان درآمد آن شرکت از چه راه‌هایی بیشتر یا کمتر شده است.
ترازنامه، از مهمترین انواع صورت های مالی
ترازنامه یا بیلان کاری یکی از انواع صورت های مالی است که وضعیت مالی عمومی یک شرکت را در یک بازه زمانی مشخص و یا در پایان هر دوره حسابداری نمایش می‌دهد.
اجزای اصلی ترازنامه را میزان دارایی، بدهی سرمایه و حقوق صاحبان سهام تشکیل می‌دهند که همواره اطلاعات مهمی در آنها درج می‌شود. از این رو تنظیم ترازنامه از آن جهت اهمیت دارد که به طور دقیق مشخص می‌کند که میزان دارایی‌های یک شرکت چقدر است.
صورت سود و زیان جامع
صورت سود و زیان جامع یکی از مهمترین انواع صورت های مالی است که داده‌های آن بر پایه سود خالص و درآمد جامع تهیه و برآورد می‌شود. در این صورت مالی باید تمام درآمدها و هزینه‌ها در یک دوره مشخص شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد تا صاحبان سرمایه با توجه به آنها تصمیم‌سازی کنند.
نحوه تحلیل داده‌های انواع صورت های مالی
تحلیل بنیادین انواع صورت های مالی موضوع پر اهمیتی است که به سرمایه‌داران، سرمایه‌گذاران مالی و سهامداران یک شرکت یا سازمان درباره برآورد میزان سوددهی به واسطه عملکردها کمک می‌کند.
از این رو این گزارشات مالی زمانی ارزش پیدا می‌کنند که در کنار هم مورد ارزیابی قرار بگیرد و نسبت سود، هزینه، تولید و غیره در مقایسه با سال‌ها و دوره های مالی گذشته مشخص شود.
همچنین مدیران شرکت‌ها با مقایسه نسبت عملکرد خود با شرکت‌های سایر رقبا با ارائه راه‌حل‌های مناسب برای آینده شرکت برنامه‌ریزی می‌کنند. صورت های مالی علاوه بر ترازنامه و اطلاعات سود و زیان، پیوست‌هایی همچون چشم‌انداز شرکت، روش محاسبه استهلاک، دارایی‌های اجاره‌ای، میزان بدهی و غیره را در بر می‌گیرد.
بر این اساس اطلاعات پرکاربرد و مهمی از طریق انواع صورت های مالی ارائه می‌شود که با مشاهده و تجزیه و تحلیل آنها می‌توان وضعیت بدهی و دارایی شرکت و همچنین تناسب درآمد و هزینه‌های آن شرکت را مشخص کرد.
بنابراین هدف از تهیه و ارائه گزارشی از صورت های مالی پیش‌بینی از وضعیت مالی شرکت در آینده و تصمیم برای سرمایه‌گذاری جدید و افزایش اعتبار شرکت است. البته در برخی از مواقع نیز دلیل عدم سودآوری شرکت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
دلایل اهمیت استخراج انواع صورت های مالی چیست؟
انواع صورت های مالی اساسی و حسابداری از آنجایی که اطلاعات مهم و تأثیرگذاری را درباره وضعیت کلی مالی یک شرکت ارائه می‌دهد از اهمیت بالایی برخوردار است.
از این رو، این اطلاعات به مدیران شرکت‌ها کمک می‌کند تا براساس میزان بازدهی سرمایه‌گذاری و بررسی درآمدها در یک بازه مشخص با آگاهی کامل نسبت به سرمایه‌گذاری جدید تصمیم بگیرند تا اهداف ترسیم شده محقق شود.
همچنین ارائه اطلاعات دقیق درباره شرایط مالی یک شرکت از نظر میزان دارایی نتیجه سرمایه‌گذاری و میزان بدهی به سرمایه‌گذاران و بستانکاران این فرصت را می‌دهد تا در مورد سرمایه‌گذاری در برنامه‌های این شرکت بیشتر فکر کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی انواع صورت های مالی اساسی و نحوه محاسبه و ارزیابی آنها پرداختیم و روش تجزیه و تحلیل این داده‌های مالی نیز بیان شد. در صورتی که برای ارائه گزارشات مالی خود نیاز به نرم‌افزارهای مالی دارید، می‌توانید از نرم‌افزار حسابداری نیکان به عنوان یکی از جامع‌ترین نرم‌افزارهای مالی و اداری است که با ۲۰ سال سابقه کاری توانسته نرم‌افزاری کاربردی و پیشرفته را برای انواع شرکت‌ها تولید کند استفاده کنید.