برای اینکه بهتر متوجه تفاوت حسابداری و مدیریت مالی بشویم باید ابتدا هر کدام از این مفاهیم را مورد بررسی قرار دهیم. پس از آن به صورت دقیق‌تر به مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص خواهیم پرداخت. اما به طور کلی می‌توان گفت که تفاوت در دیدگاه این دو تخصص است. حسابداری دیدگاه تاریخی دارد و هدف اصلی آن ثبت کردن اتفاقات گذشته است. در ادامه مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص را بیشتر می شناسیم.
اما مدیریت مالی دیدگاهی رو به جلو و آینده‌نگر دارد. یعنی اساس مدیریت مالی بر پایه ایجاد ارزش و تصمیم‌گیری برای آینده است. بنابراین مدیریت مالی با استفاده از اطلاعات تاریخی که در حسابداری به ثبت رسیده برای آینده تصمیم‌گیری می‌کند.
مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص
در ادامه با بررسی جداگانه این دو رشته به مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص اشاره خواهیم کرد.
حسابداری
به طور کلی مبحث حسابداری فرایندی است که به اندازه‌گیری، شناسایی، ثبت، گزارش‌گیری اطلاعات مالی و اقتصادی می‌پردازد. این فرایند به تصمیم‌گیری بهتر و آگاهانه مسئولان مالی کمک بسیاری می‌کند. اطلاعات ثبت شده در حسابداری کاملا تاریخ محور هستند و هدف این مبحث ثبت وقایع و اطلاعات مالی گذشته است.
به طور کلی می‌توان گفت که این مبحث معمولا نگاهی رو به گذشته دارد. در بعضی مواقع واژه حسابداری و دفترداری با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند و حتی ممکن است به جای یکدیگر به کار برده شوند. در حالی که دفترداری خود بخشی از حسابداری است. دفترداری طبقه‌بندی، ثبت و خلاصهسازی معاملات و وقایع اقتصادی و تجاری را شامل می‌شود. در گذشته اطلاعات، حساب‌ها و عملیات حسابداری در یک دفتر یادداشت و ثبت می‌شد.
در حالی که امروزه با به کارگیری نرمافزارهای جدید و پیشرفته حسابداری، تمامی اطلاعات در سیستم‌ها ثبت و ذخیره می‌شوند. در واقع به کسی که این اطلاعات را چه با استفاده از دفتر و چه با استفاده از نرم‌افزار به ثبت برساند حسابدار اطلاق می‌شود.
وظایف حسابدار و انواع حسابداری
در این بخش از مطلب مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص به وظایف حسابدار و شاخه‌های مختلف حسابداری اشاره خواهیم کرد.
حسابداران در سازمان‌ها، ادارات دولتی، شرکت‌ها و حتی فروشگاه‌های کوچک از جایگاه ویژه و بسیار مهمی برخوردارند و باید بتوانند وظایف خود را به صورت دقیق انجام دهند. چرا که کوچک‌ترین خطا در وظایف آن‌ها می‌تواند سبب بروز مشکلات بزرگی شود. اگر بخواهیم وظایف حسابداران را به چهار دسته کلی تقسیم‌بندی کنیم، موارد زیر را در بر می‌گیرد:
- مهارت‌های دفترداری و حسابداری هزینه‌ها
- بودجه‌بندی و حسابداری مدیریت که از جمله وظایف تکنیکی حسابدار به شمار می‌رود
- حسابرسی، تصمیم‌گیری و گزارشگری که جزو وظایف حرفه‌ای یک حسابدار است
- مهارت‌های تحلیلی و طراحی سیستم و مشاوره‌ی حرفه‌ای مستقل که از جمله وظایف پژوهشی حسابدار محسوب می‌گردد.
حسابداری از انواع مختلفی برخوردار است که از جمله آن‌ها می‌توان به حسابداری مالی، حسابداری صنعتی، حسابداری دولتی، حسابداری مالیاتی و حسابداری بهای تمام شده اشاره کرد. حسابدار حرفه‌ای و با تجربه علاوه‌بر اینکه با انواع مختلف حسابداری آشنایی دارد، تمرکز خود را روی یک یا دو شاخه حسابداری می‌گذارد. او همواره سعی می‌کند در همان شاخه‌ها تجربه بالایی کسب کند و به عنوان یک متخصص در آن زمینه شناخته شود.
مدیریت مالی و وظایف مدیر مالی
بررسی مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص به مطالعه دقیق‌تر مدیریت مالی نیاز دارد که در این بخش به آن می‌پردازیم. در حوزه تخصصی مدیریت مالی به معنای برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت و کنترل فعالیت‌های مالی مانند تأمین بودجه و استفاده کافی از وجوه شرکت است. همچنین از دیگر مواردی که در مدیریت امور مالی انجام می‌شود می‌توان به اعمال اصول مدیریت عمومی در منابع مالی شرکت اشاره نمود.
به عبارت دیگر می‌توان گفت مدیریت مالی یعنی مدیریت کارا و اثربخش وجوه و منابع مالی یک سازمان یا شرکت، به صورتی که مجموعه را به اهداف نزدیک‌تر نماید و امکان دستیابی به اهداف را فراهم سازد.
هدف مدیریت مالی افزایش ارزش و اعتبار شرکت است که در انتها سبب افزایش ثروت سهامداران شرکت نیز می‌گردد. این تخصص برخلاف حسابداری همواره نگاهی به آینده دارد که می‌تواند به خوبی مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص را بیان کند.
به این معنا که در هنگام فعالیت، ابتدا با استفاده از اطلاعات تاریخی ثبت شده (حسابداری) جایگاه فعلی سازمان را مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس برای رسیدن به جایگاهی که در نظر دارد، با توجه به اهداف اصلی سازمان برنامه‌ریزی می‌کند.
مدیر مالی در هر سازمان سه وظیفه اصلی دارد که وظایف دیگر در زیرمجموعه‌ی وظایف اصلی قرار می‌گیرند.
- تصمیمات مبتنی بر سرمایه گذاری
- تصمیمات مبتنی بر تامین مالی
- تصمیمات مبتنی بر سیاست تقسیم سود
ترکیب کردن این سه وظیفه و به کارگیری آن‌ها، به شیوه‌ای که با اهداف سازمان همسو باشد سبب بالا بردن ارزش شرکت و در نتیجه افزایش حداکثری ثروت سهامداران می‌گردد. این همان هدفی است که مدیریت مالی به دنبال دستیابی به آن است.
حوزه‌های مدیریت مالی
1- مدیریت مالی کسب و کار، بر فرایند‌های مالی بنگاه‌های کسب و کار متمرکز است.
2- سرمایه‌گذاری، با قیمت‌گذاری اوراق بهادار و رفتار بازارهای مالی سروکار دارد.
3- موسسات مالی، این مورد کلان‌تر از موارد قبلی است و بیشتر به شرکت‌های مالی مثل بانک‌ها مربوط می‌شود.
توجه داشته باشید که این سه حوزه کلان مدیریت مالی، از یکدیگر قابل تفکیک نیستند و کاملا به یکدیگر ارتباط دارند.
بررسی دقیق‌تر مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص
اکنون که تا حدودی با تعاریف مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص آشنا شدید، بهتر می‌توانید تفاوت میان آن‌ها را درک کنید. به طور کلی می‌توان گفت حسابداری تخصصی گذشته‌نگر و مدیریت مالی آینده‌نگر است.
در واقع حسابداری ابزاری برای مدیریت مالی است تا بتواند آینده را بهتر و دقیق‌تر پیش‌بینی کرده و برای آن برنامه‌ریزی کنند. اصلی‌ترین و مهم‌ترین تفاوت در دیدگاه این دو تخصص است که یکی مبتنی بر گذشته و دیگری براساس آینده است. علیرغم تفاوت‌هایی که میان این دو تخصص وجود دارد، می‌توان گفت که هر دو آن‌ها حول مدیریت دارایی‌ها می‌چرخند و در چارت‌های سازمانی نیز در یک دسته قرار می‌گیرند.
سخن آخر مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص
به عنوان سخن آخر مبحث مدیریت مالی و حسابداری و تفاوت های این دو تخصص باید بگوییم که هر سازمان و شرکتی نیازمند یک ابزار قدرتمند است تا بتواند منابع مالی مجموعه خود را به بهترین نحو مدیریت کند. در این راستا محصولات زیادی مانند نرمافزارهای مختلف حسابداری برای نظم‌بخشیدن و کمک به سامان‌دهی اطلاعات مالی تولید و به بازار عرضه شدند.
نرم‌افزار حسابداری نیکان نیز با ارائه ویژگی‌ها و قابلیت‌های چشمگیر از جمله تجزیه و تحلیل امور مالی، صدور انواع فاکتور، ارائه گزارشات مختلف، پیگیری هزینه‌ها، مدیریت موجودی کالا، مغایرت بانکی اتوماتیک، طبقه‌بندی فرم‌های مالیاتی و ده‌ها امکانات دیگر، به شما در مدیریت عالی منابع مالی مجموعه‌تان کمک بسیاری خواهد کرد.