مقدمه همه چیز درمورد قانون کار در ایران
برای دانستن همه چیز درمورد قانون کار در ایران، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و تمامی قوانین و مصوبات در ارتباط با این موضوع را بادقت مطالعه کنید تا هنگام کارکردن، از جزئیات حقوق و الزامات کار خود مطلع باشید.
بدیهی است هرکشوری دارای قوانین کار مخصوص‌به‌خود است و در این میان، کشور ما هم استثناء نیست و با تعیین قوانینی مانند انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار و دیگر مصوبات، باعث ایجاد یکپارچگی در تمامی مشاغل و فعالیت‌ها شده است.
اگر شما هم مشتاق هستید بدانید که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، می‌توانید تمامی جزئیات پاسخ مورد نظرتان را در ادامه این مطلب بخوانید. درواقع ضروری است که هرفرد شاغلی، با قوانین مرتبط با شغل خود به‌خوبی آشنا باشد.
تعهدات کارگر و کارفرما
در ماده ۱ قانون کار در ایران، از مشاغل متعددی مانند کشاورزی و شغل‌های صنعتی به‌عنوان مکلفین پیروی از قانون کار یاد شده است. برای آشنایی با انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار و دانستن همه چیز درمورد قانون کار در ایران، به ماده دوم این قانون رجوع می‌کنیم تا ابتدا تعریفی صحیح از کارگر ارائه دهیم و بدانیم مشمولین قانون کار چه کسانی هستند.
طبق این ماده، کارگر به فردی گفته می‌شود که دربرابر کاری‌که انجام می‌دهد، حقوق و سایر مزایایی را دریافت می‌کند. کارفرماها افراد حقیقی یا حقوقی هستند که درمقابل کاری‌که کارگر برای آن‌ها انجام می‌دهد، حق‌الزحمه، دستمزد یا دیگر مزایا را پرداخت می‌کند.
طبق تعریف مشخص کارفرما در قانون کار ایران، مسئولین و مدیران شرکت‌ها می‌توانند به‌عنوان نماینده کارفرما فعالیت کنند و به این‌ترتیب، دربرابر تعهداتی‌که به کارگر داده شده پاسخگو بوده و به عبارت دیگر، میان کارفرما و کارگر به‌عنوان واسطه عمل می‌کنند.
همه چیز درمورد قانون کار در ایران: تعریف کارگاه
براساس ماده ۴ همه چیز درمورد قانون کار، کارفرما یا نماینده او، مکانی را برای انجام وظایف کارگر درنظر می‌گیرند؛ این محل به‌عنوان کارگاه شناخته می‌شود و کارگران در آنجا مشغول به‌کار می‌شوند. طبق مفاد قانون کار ایران، تمامی امکاناتی‌که در کارگاه قرار گرفته است، جزئی از آن به‌شمار می‌رود.
در تمامی کارگاه‌ها باید با انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار که در قرارداد ذکر شده است موافقت شود. برای پاسخ به‌این سوال که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، تا انتهای متن همراه ما باشید تا از بایدها و نبایدهای یک قرارداد کاری به‌خوبی آگاه شوید.
برای مثال، نمازخانه، آشپزخانه و ناهارخوری، ورزشگاه، وسایل نقلیه، درمانگاه و دیگر بخش‌های مورد استفاده در کارگاه را باید متعلق به آن دانست. این امکانات می‌توانند به‌اقتضای هر شرکت یا موسسه و سازمانی متغیر باشند. موسسات معدنی، کشاورزی، صنعتی، ساختمانی و بسیاری موارد دیگر را می‌توان کارگاه دانست.
اهمیت مهارت و علاقه در شغل
طبق قانون اساسی کشور، هیچ کارفرمایی نمی‌تواند فردی را مجبور به‌کار کند. درواقع بهره‌کشی اجباری خلاف قوانین کار در ایران است و اگر فردی علاقه‌ای به‌انجام کاری ندارد، فشارآوردن به او برای ادامه کار خلاف قانون است.
در ادامه جزئیات همه چیز درمورد قانون کار در ایران، باید بگوییم در برعهده گذاشتن مشاغل، هیچ محدودیت قومی یا جنسیتی وجود ندارد؛ به‌طوریکه کارگر می‌تواند متعلق به هر قوم و قبیله‌ای باشد و با هررنگ و نژادی به فعالیتی‌که در آن مهارت دارد بپردازد.
گفتنی است زنان و مردان هم دارای حقوق برابر در شغل خود هستند. طبق قوانین ایران و اسلام، درصورتی‌که ضرری به مصالح عمومی وارد نشود و حقوق دیگران ضایع نشود، هرفرد می‌تواند بدون خدشه ایجادکردن در اسلام، در شغل خود فعالیت کند. انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار باید تحت هرشرایطی ذکر شود.
اهمیت مهارت‌داشتن و برخورداری از تخصص کافی را نمی‌توان انکار کرد. همانطورکه می‌دانید، برای انجام هرکاری باید از جزئیات آن حوزه اطلاع داشت و با دانشی کافی، بر انجام آن مسلط بود. بدون داشتن اطلاعات لازم و تخصصی، فرد نمی‌تواند هرفعالیتی را انجام دهد.
اهمیت دانستن همه چیز درمورد قانون کار در ایران
چه به‌عنوان کارمند و چه به‌عنوان کارفرما، مستلزم دانستن قوانین و شرایط کار هستید؛ چراکه هیچ پیمانکار یا کارگری نمی‌تواند بدون اشراف بر مصوبات، طبق مقررات عمل کرده و از حقوق خود مطلع باشد.
درصورتی‌که اطلاع کافی از این قوانین نداشته باشید و ندانید که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، هم در کسوت کارمند و هم در جایگاه کارفرما و مدیرعامل می‌توانید متضرر شوید.
برای مثال، ممکن است به‌دلیل عدم رعایت قوانین کار، کارفرمایان جرایم سنگینی توسط دولت متحمل شوند. درمقابل، کسانی‌که آشنایی لازم را با مفاد قانون کار ندارند و قرارداد استخدام خود را امضاء می‌کنند،
بدون اطلاع از حق و حقوق خود ممکن است مورد سودجویی افراد قرار بگیرند. انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار، یکی از همین موارد است که درصورت بی‌اطلاعی کارمند یا کارگر، به‌ضرر او تمام می‌شود.
قرارداد کار چیست؟
قرارداد میان کارگر و کارفرما می‌تواند به‌صورت کتبی یا شفاهی منعقد شود. پیش از قرارداد باید دانست که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند. طبق تعهدات، کارگر موظف است در مدت‌زمان مشخصی، به‌انجام وظایف محوله بپردازد و کارفرما هم باید در این‌مدت، طبق قرارداد عمل کرده و حقوق و مزایای کارگر خود را پرداخت کند.
طبق ماده ۸ همه چیز درمورد قانون کار در ایران، حقوق کارگر باید برابر با مصوبه قانون باشد و قرارداد نمی‌تواند با مزایایی کم‌تر از شروط قانون منعقد شود. صحت قرارداد حین انعقاد، در ماده ۹ قانون کار ذکر شده است که طبق آن، مشروعیت حین قرارداد، تعیین موضوع قرارداد و دیگر موارد باید رعایت شوند تا قرارداد به‌درستی منعقد شود.
در ماده ۱۰ قانون کار آمده است که علاوه‌بر تمامی نکات گفته‌شده برای عقد قرارداد مانند این‌که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، موارد دیگری هم باید رعایت شوند؛ ازجمله این قوانین، بیان‌کردن مشخصات کامل هردوطرف، انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار، شغل دقیق کارگر، ساعات کاری، تاریخ بستن قرارداد و نکات مهم دیگر است.
همه چیز درمورد قانون کار در ایران: دوره آزمایشی کار
جالب است بدانید طبق ماده ۱۱ قانون کار ایران، کارفرما و کارجو می‌توانند با توافقی‌که انجام می‌دهند، یک مدت‌زمان آزمایشی تعیین کنند؛ طی این مدت، اگر هریک از طرفین قصد قطع همکاری را داشته باشد،
می‌تواند رابطه کاری را بدون پرداخت خسارت تمام کند. البته گفتنی است کارگر باید حقوق مدت‌زمان فعالیت خود را دریافت کند. این زمان آزمایشی در قرارداد ثبت می‌شود که برای کارگران ساده و نیمه‌ماهر یک‌ماه و برای کارگران حرفه‌ای، سه‌ماه در نظر گرفته شده است.
همه چیز درمورد قانون کار در ایران: پرداخت حقوق
درصورتی‌که کارفرمای کارگاه تعویض شود، در حقوق دریافتی کارگر تغییری ایجاد نمی‌شود. اگر به‌عنوان کارجو می‌خواهید استخدام شوید، دقت داشته باشید که حقوق درخواستی شما با حقوق ثبت‌شده در قرارداد مطابق باشد. از اهمیت انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار مانند مرخصی باحقوق هم نباید غافل شد.
موضوع پرداخت حقوق هنگامی‌که حقوق توافقی بیش از حقوق مندرج در قرارداد باشد، به‌ضرر کارگر تمام می‌شود؛ چراکه درصورت عدم پرداخت کامل حقوق ازطرف کارفرما، شما قادر به شکایت نیستید و تنها تا سقف حقوق ثبت‌شده را دریافت می‌کنید. با اطلاع از این‌موضوع که مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، هیچگاه متضرر نمی‌شوید.
اضافه کار در قانون کار
اگر کارگر یا کارمند تمامی ساعات مشخص‌شده در قرارداد را کار کند و این ساعات کاری پر شوند، می‌تواند حقوق کامل خود را دریافت کند. اگر جمع ساعات کاری بیش از زمان تعیین‌شده در قرارداد باشد،
تنها درصورتی می‌تواند حقوق اضافه‌کاری خود ار دریافت کند که از پیش با کارفرما توافق کرده باشد. این میزان را اضافه‌کاری مجاز به‌شمار می‌برند. ساعت کاری کارمندان ۴۴ ساعت درهفته است که این مدت زمان برای مشاغل سخت تا ۳۶ ساعت کاهش پیدا می‌کند.
همه چیز درمورد قانون کار در ایران: تعلیق یا خاتمه قرارداد
درکنار تمامی قوانین مانند انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار، مورد دیگری باعنوان تعلیق قرارداد وجود دارد که به‌طور موقت، قرارداد را به‌حالت تعلیق درمی‌آورد. هردوطرف قرارداد می‌توانند با رفع مشکلات، به حالت قبل بازگردند.
البته درصورتی‌که حادثه ناگهانی رخ دهد و این اتفاق دراختیار کارمند و کارفرما نباشد، بررسی و تعیین وضعیت تعلیق قرارداد برعهده وزارت کار و امور اجتماعی است.
درصورت فوت کارگر، استعفا، بازنشستگی یا از کارافتادگی، قرارداد به‌اتمام می‌رسد. درصورتی‌که کارمند تقاضای استعفا دهد، این درخواست باید به‌صورت کتبی به کارفرما ارائه شده و به‌منظور جلوگیری از واردشدن ضرر و زیان به‌شرکت، تا یک‌ماه کار خود را ادامه دهد.
اگر کارگر یا کارمند ۱ سال یا بیشتر کار کرده باشد، پس از اتمام کار می‌تواند در ازای هرسال خدمت خود، مبلغی به‌عنوان سنوات پایان کار دریافت کند.
کسانی‌که نمی‌دانند مشمولین قانون کار چه کسانی هستند، از چنین مواردی بی‌اطلاع می‌مانند. بنابراین می‌توان گفت کارجو با عقد قرارداد رسمی موقت یا دائم، به‌عنوان نیروی کار درنظر گرفته شده و از مزایایی‌که وزارت کار تعیین کرده است بهره‌مند می‌شود.
نتیجه‌گیری
ساعت شروع و پایان کار، مدت‌زمان اضافه‌کاری مجاز، حقوق اضافه‌کاری، برخورداری از مزایایی مانند مرخصی‌ها و دیگر موارد مهم در قرارداد، برای هر شرکت و سازمانی متفاوت است.
بااطلاع از همه چیز درمورد قانون کار در ایران، طرفین می‌توانند با یکدیگر توافق کرده و مواردی را کم‌تر یا بیشتر کنند. برای مثال، انواع مرخصی کارگران مشمول قانون کار مانند روزهای مجاز مرخصی استعلاجی ممکن است به‌طور توافقی تغییر کند.
در این مطلب سعی کردیم تا به‌تمامی جنبه‌های مهم یک قرارداد کاری طبق قانون کار در ایران بپردازیم. همانطورکه پیش از رانندگی، از قوانین مجاز و غیرمجاز آن اطلاع پیدا می‌کنیم، ضروری است پیش از کارمند یا کارفرما شدن هم اطلاعات کافی در این زمینه کسب کنیم تا ضرری متوجه ما نشود.
اگر شما هم به‌عنوان کارفرمای یک کسب‌وکار فعالیت می‌کنید، می‌توانید از نرم‌افزارهای حسابداری نیکان سافت استفاده کنید تا با بالاترین دقت و بهترین رابط کاربری، حقوق کارمندان خود را به‌موقع و منظم پرداخت کنید.